Irak:

Anayasa Tartışmaları ABD güdümlü

Sabah Cevat (İşgale Karşı Iraklı Demokratlar)

Irak anayasası etrafındaki tartışmalar, ABD işgalinin Irak’ta yarattığı durumu yansıtıyor. Bazı dini partiler Irak’ın dini ve etnik temelde bölünmesi çağrısı yaptılar. ABD işgali, kuzeydeki Kürtler tarafından da yapılan bu tür çağrıları besliyor. Güneydeki bazı politik gruplar, petrol zenginliğinin bu temelde dağıtılmasını tartışıyorlar. Irak halkı ise bu çağrıları reddediyor. Halk ABD işgalinden bıkmış durumda. Hem siyasi, hem de silahlı direniş güçleniyor. Ülkede hiçbir güvenlik söz konusu değil, her gün cinayetler yaşanıyor ve suç oranları çok yüksek. Irak halkı bu ortamda bir gelecek göremiyor.

ABD, bir dizi büyük kentte askeri operasyonlar sürdürüyor. Güney Irak’ta yaşam koşullarına tepki isyanlara dönüşüyor. Samavah’ta işgale karşı dev gösteriler yapıldı. Güvenlik ve temel hizmetlerin eksikliği protesto edildi. Radikal Şii Mukteda El Sadr hareketi, bu gösterilerde önemli bir rol oynadı.

ABD’nin desteği yok ve halk işgalin son bulmasını istiyor. İşgale son verilmezse, Irak patlayacaktır. Seçimler, kurulan hükümet ve anayasa gibi ABD inisiyatifleri, Irak halkının gerçek bağımsızlık talebini yansıtmıyor. Bush ve Blair’in demokratik kazanım propagandaları alıcı bulmuyor. Irak’lılar, koşulların günden güne kötüleşmesini yaşıyorlar.

Tartışılan anayasanın ana hatları, işgal valisi Paul Bremer tarafından oluşturulmuştu. ABD’nin süreci kontrol ettiği, çok açık. Ocak ayındaki seçimlerle oluşturulan Irak meclisi, 40 gün boyunca kendi maaşlarını; üç ay boyunca da yeni bir hükümetin kuruluşunu tartıştı. Meclis, 1 saat bile Irak halkının çektiği sıkıntılar üzerinde durmadı. Çok sayıda Iraklı, Ocak ayındaki seçimlere özgürlük ve demokrasiye aç oldukları için katıldı. Ancak ABD’nin kendilerini kurtarmayacağının farkındalar ve işgal ordularının çekilmesini istiyorlar. Hükümet ise hiçbir şey yapacak durumda değil. Bütün kontrol halen ABD’de.

ABD, Irak’ı bölme tehdidini, Iraklılara karşı kullanıyor. Kısaca şunu söylüyorlar: “Direnişi bırakmazsanız ülkenizi böleceğiz”. Iraklılar ise bunu istemiyor. Ramadi’de yapılan gösterilerde bunu ifade ediyor. Ramadi’de bir Sünni grup, Şiilerin kenti terk etmesi gerektiğini söyledi. Ancak sıradan Sünniler mücadele etti ve Şiilerin kentte kalmasını istedi. Iraklılar bölünmeyi reddediyor. Bölünme, Iraklıların özgürlük mücadelesini zorlaştıracaktır. Birlik çok kritik bir konudur.

Nasıl sunarlarsa sunsunlar anayasa ABD güdümlüdür. Süreç böyle ilerlerse anayasa Ekim ayında yapılacak referandumda reddedilebilir. İnsanlar, ülkeleri emperyalizmin kontrolü altındayken ihtiyaca uygun bir anayasanın hazırlanamayacağını fark ediyorlar.

İşgale karşı birlik

Yüzü aşkın Iraklı akademisyen, gazeteci ve dini lider Libya’nın Beyrut kentinde toplanarak işgale karşı tutum aldılar. Konferans katılımcıları, Irak’ın kurtuluşu ve demokratik yeniden yapılanma için birleşik bir cephe çağrısında bulundular. Konferans deklarasyonu şöyle diyor: “Arap, Kürt, Türkmen, İslami ya da sol hareket ve gruplar dahil bütün Irak’ı kapsayan ve meşru taleplerini garanti altına almayı hedefleyen bir birleşik cephe istiyoruz. İşgale karşı silahlı direnişi sürdüren yurtsever güçleri selamlıyoruz”.

Ramadi yol gösteriyor

Irak’taki sekter gelişmelere karşı Ağustos ortasında Ramadi’de yaşanan mücadele yol gösteriyor. Sünni Zarkavi grubunun Şiileri Ramadi’den sürme çabası, yine Sünniler tarafından durduruldu. Sünniler, ellerindeki bütün silahlarla Şii komşularını korumak için çarpıştılar. Sünniler Şii yerleşimi etrafında kendi vücutlarından bir kalkan oluşturarak Zarkavi gerillalarını geri püskürttüler. Zarkavi kanadı, Şiilerin yaşadığı iki yerleşim bölgesinden çekilmek zorunda kaldı. Zarkavi grubu, Ramadi’de yaşayan üç bini aşkın Şiinin kenti terk etmesi emrini Camilerden anons ederek duyurmuş ve 48 saat süre tanımıştı. Ramadi Sünnilerinin Şiileri savunmak için başka Sünni gruplarla çatışması, Irak tarihinde ilk defa yaşandı.

Ramadi olayları Irak’ta iç savaş olasılığını ve etnik çatışmaları izole etme potansiyelini gösteriyor.

'Dünyada Durum' sayfasına dön
sayfa başına dön